سر آغاز ولایت آخرین حجت الهی -حجت الاسلام و النسلمین خدامراد سلیمیان
حجتالاسلام خدامراد سلیمیان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به مناسبت فرارسیدن نهم ربیع الاول، آغاز امامت و ولایت حضرت حجت(عج) گفت: امامت، به معنای پیشوایی، پیشروی و رهبری در جامعه است. امام(ع) نیز، به معنای پیشوا، پیشرو، مقتدا، قیم، مصلح، الگو و راه اصلی و راهنما تعبیر می شود.
وی بیان کرد: ریشه این واژه «امم» و به معنای، قصد یا قصد با توجه خاص است و این معنا در همه مشتقات آن محفوظ است. امام(ع) کسی است که همواره، مقصود و هدف حرکت و تلاش دیگران قرار می¬گیرد، اگرچه، با اختلاف موارد و قصدکنندگان و جهات و اعتبارات، گوناگون میشود؛ مانند: امام جمعه و امام جماعت و امام هدایت و امام ضلالت.
وی ابراز کرد: متکلمان اسلامی ـ شیعه و اهل سنت ـ امام و به دنبال آن، خلیفه را درباره کسی به کار می¬برند که، از ناحیه پیامبرگرامی اسلام (ص) نیابت و ریاست یافته است تا امور دینی و دنیوی مردم را بر عهده بگیرد و دین و دنیای آنان را سامان داده و آباد سازد، از این¬رو بر مردم است تا از دستورات ایشان پیروی نمایند.
سلیمیان ادامه داد: شیعه، بر این باور است که پیامبران(ع)، چون از جهت عمر و امکانات محدود بوده¬اند، برای محقق ساختن اهداف خود به امر الهی، جانشین خود را به مردم معرفی و مردم را به اطاعت از ایشان، سفـارش می¬نمودند. بر این اساس اگر پیامبر(صلی الله علیه و آله) خلیفه و امام معرفی نکند، رسالتش را به انجام نرسانیده است.
وی با اشاره به این مسئله که خداوند در این باره در قرآن کریم می¬فرماید: «انَّما انتَ مُنذِرٌ ولِکُلّ قَومٍ هاد»؛ یعنی؛ همانا تو انذار دهنده‌ای و برای هر قومی هدایت‌گری است، افزود: روایات تفسیری این آیه نیز این حقیقت را تأیید مینماید که، امامی زنده تا روز قیامت، میان انسان‌ها حضور خواهد داشت و همچنین براساس روایاتی درباره سوره قدر، این سوره، دلیل روشنی است برای وجود امام(عج) در همه زمان¬ها.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: افزون بر آیات، از روایات فراوانی نیــز استفــاده می¬شود که زمین، هیچگاه از حجـت الـهی خالی نخواهد بود و هرگاه از حجت الهی تهی باشد، اهلش را فرو خواهد بُرد، به¬گونه¬ای که، حتی اگر دو نفر بر روی زمین باقی باشند، یکی از آنها، قطعاً، حجت و امام خواهد بود.
سلیمیان گفت: پیروان مکتب اهل بیت(ع) بر این عقیده¬اند که نام¬های پیشوایان آنان، در کلام آخرین سفیر الهی(ص) به روشنی انعکاس یافته است و آخرین آنها، همانا منجی موعود، حضرت مهدی(عج) است که جهان را سرشار از عدالت خواهند کرد، آنگونه که آکنده از ستم و بیداد شده است.
وی ادامه داد: از این¬رو سال‌ها پیش از آن که نهم ربیع‌الاول سال ۲۶۰ ه.ق فرا برسد و آخرین امام (عج) از این سلسله مبارک، پا به عرصه امامت بگذارند، پیشوایان معصوم(ع) و به ویژه واپسین فرستاده خداوند، پیامبر خاتم(ص)، امامت آخرین حجّت الهی، یعنی، حضرت مهدی(عج) را نوید داده بودند. رسول اکرم(ص) در این باب فرمودند:«الْأَئِمَّه بَعْدِی اثْنَا عَشَرَ أَوَّلُهُمْ عَلِی بْنُ أَبِی طَالِبٍ وَ آخِرُهُمُ الْقَائِمُ فَهُمْ خُلَفَائِی وَ أَوْصِیائِی وَ أَوْلِیائِی وَحُجَجُ اللَّهِ عَلَی أُمَّتِی بَعْدِی الْمُقِرُّ بِهِمْ مُؤْمِنٌ وَ الْمُنْکِرُ لَهُمْ کَافِرٌ»، یعنی؛ پیشوایان پس از من، دوازده نفر هستند؛ نخستین ایشان، علی بن ابی¬طالب(ع)، و آخرین آنها قائم(عج) است. اینها جانشینان و اوصیاء و اولیای من و حجت‌های خداوند پس از من، بر امت هستند؛ اقرارکننده به آنها مؤمن، و انکارکننده ایشان، کافر است.
سلیمیان گفت: البته پیش از آن کــــه در مسیر هدایت جــامعه، نوبت بــه پیشوایی جانشینان آخرین فرستاده الهی برسد، خداوند، پیامبرانی را در کودکی به مقام نبوّت مفتخر ساخته بود که از این جمله می¬توان به حضرت عیسی بن مریم(ع) و حضرت یحیی بن زکریا(ع) اشاره داشت.
خدامراد سلیمیان بیان کرد: روایات و شواهد تاریخی فراوانی وجود دارند که، گویای این مطلب است که، پیش از حضرت مهدی(عج)، در میـان امامــان دوازده¬گــانه(ع)، نخستین پیشوایی که در سنین کودکی به مقام امامت رسیده¬اند، حضرت جواد الائمه(ع) بوده است. ایشان که نهمین پیشـوای شیعیــان و یگــانه فــرزند حضرت رضــا(ع) بودند، در روز دهم رجب ســال ۱۹۵هـ.ق در مدینه چشم بــه جهــان گـشودند و در هفت سالــگی، بـه مقــام امامت رسیدند.
سلیمیان ابراز کرد: معمّر بن خلاّد می¬گوید: از امام رضا(ع) شنیدم مطلبی درباره امر امامت بیان کردند و سپس فرمودند: «ما خاندانی هستیم که خردسال هایمان مو به مو، از بزرگسال¬هایمان، ارث برده¬اند.»، این روایت، به روشنی بیانگر این مسئله است که مقام امامت، به کمی و یا زیادی سن ارتباطی ندارد.
وی افزود: ابوبصیر می¬گوید: خدمت امام صادق(ع) رسیدم، در حالی که کودکی نابالغ عصاکش من بود، حضرت(ع) به من فرمودند: چگونه خواهید بود زمانی که حجت ما بر شما، هم سال این کودک باشد؟ و یا صفوان بن یحیی روایت می¬نماید که: به امام رضا (ع) گفتم: پیش از آنکه خدا، ابوجعفر(ع) را به شما ببخشد، درباره جانشینتان از شما میپرسیدیم و شما می¬فرمودید: «خدا به من پسری عنایت می¬کند.» اکنون او را به شما عنایت کرد و چشم ما را روشن نمود. اگر خدای ناخواسته برای شما پیش آمدی پدید آید، به چه کسی گرایش پیدا نماییم؛ حضرت رضا(ع) با دست به ابوجعفر، یعنی، حضرت جواد(ع) که در برابرایشان ایستاده بودند، اشاره فرمودند. عرض کردم: «قربانت شوم! این پسر، سه ساله است.» فرمودند: «چه مانعی دارد؟ عیسی بن مریم(ع) سه ساله بود که، به حجّت قیام کرد».
وی گفت: یکی از پژوهشگران معاصر، پس از بیان آیات و روایات، کودکان نابغه¬ای را مؤید رخداد فوق یاد کرده است، وی افرادی چون ابــوعلی سینا، فــاضل هندی، توماس یونگ را نمونه¬ای محدود از این دست نوابغ و اتفاقات برشمرده است.
منبع:
پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
اخبار پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی, حجت الاسلام خدامراد سلیمیان
|