پژوهشکده فقه و حقوق
مقدمه
پژوهشكده فقه و حقوق در سال1374 تشكيل گرديد و حوزه پژوهشى آن به معارف فقهى و حقوقى اسلام و علوم وابسته به آن اختصاص دارد.
آثار این پژوهشکده بسیار متنوع بوده و منحصر به حوزه خاصی از فقه و حقوق نمی‌شود اما با توجه به ملاک‌هایی همچون نیاز جامعه، عدم وجود پژوهش در موضوع خاص و... اولویت‌های پژوهشی را تعریف و تصویب می¬نماید که مشخصه‌ی اصلی تمام این مطالعات عنصر «نوآوری» می‌باشد.
یکی از مهمترین نوآوری های این پژوهشکده تلاش در تبیین و توضیح فلسفه فقه و نهادینه کردن آن در پژوهش‌های معطوف به دانش فقه است. پژوهشکده در طول حیات علمی خود با بهره‌گیری از میراث فقهی شیعی و به کارگیری فضلاء و عالمان حوزوی تلاش داشته تا ضمن بازخوانی آن میراث معطوف به تحولات جدید بر کارآمدی هرچه بیشتر فقه شیعی تأکید نماید.
اهداف
مهمترین اهداف اين پژوهشكده عبارت اند از:
1. تبیین و تنقیح مبانی و چارچوب‌های نظری دانش فقه به منظور توامندسازی و توسعه آن به عرصه‌های گوناگون فردی واجتماعی.
2. تبیین و ترسیم نظام حقوقی اسلام و نشان دادن برتری آن نسبت به سایر نظام‌های حقوقی.
3. ارائه الگوهای کارآمد فقهی در جهت پاسخگویی به نیازها و پرسش‌های اساسی انسان و جامعه معاصر.
4. ارائه تحلیل‌های خردپسند از آموزه‌های فقهی و حقوقی.
5. تبیین مبانی و مسائل فقهی و حقوقی نظام جمهوری اسلامی و پاسخگویی به نیازهای آن.
وظایف
1. آسیب‌شناسی فقهی ـ حقوقی نهادهای تقنینی، قضایی و اجرایی نظام جمهوری اسلامی.
2. تنقیح و تبیین مبانی، منابع، قلمرو، اهداف، تاریخ و روش‌های استنباط فقه و حقوق اسلامی.
3. شناسایی چالش‌ها و پرسش‌هایی که در زمینه‌های یاد شده رویاروی فقه و حقوق اسلامی قرار گرفته است و تلاش در جهت پاسخگویی عالمانه به آنها.
4. انتقال نیازهای عرصه استنباط به دانش اصول و تبدیل آنها به موضوعاتی در قالب و صبغه اصولی.
5. سوق دادن مهارت‌های موشکافانه اصولی از مباحث صرفاً علمی به مباحث کاربردی.
6. توسعه کمی و کیفی دانش اصول در چارچوب ماهیت و نقش ابزاری آن و یا هدف پاسخگویی به نیازهای استنباط مسائل نوپیدا.
7. جلوگیری از تبدیل شدن دانش اصول به دانشی غیرناظر و غیرمفید نسبت به استنباط.
8. بسترسازی لازم علمی جهت رواج یافتن نظریه‌پردازی در اصول و فقه.
9. بارورسازی ظرفیت‌های دانش قواعد فقهی در چارچوب تقویت مباحث تطبیقی فقه و حقوق.
رویکرد
رویکرد اصلی پژوهشکده رویکرد مسأله محوری با تأکید بر مسائل نوپدید فقهی ـ حقوقی و پاسخدهی به پرسش‌های فقهی ـ حقوقی کلان در جامعه و نظام اسلامی است.
منبع:
اختصاصی پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
پژوهشکده, فقه و حقوق
|