سرپرست پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، ضمن اعلام این خبر گفت: شناسایی مصطلحات هر علم و ایجاد رابطه ساخت یافته میان آنها و کشف درختواره هر دانش که اصطلاحا به آن اصطلاحنامه (تزاروس Thesaurus) میگویند؛ در علوم و فنون سابقه زیادی دارد ولی در علوم اسلامی اولین بار در حوزه علمیه قم از سال 1371 در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی – دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم طراحی شده و در رشته های مختلف منتشر شده است که دهمین آن اصطلاحنامه فقه است.حجت الاسلام و المسلمین محمد هادی یعقوب نژاد، در ادامه تصریح کرد: علم فقه از وسیع ترین و پرسابقهترین علوم اسلامی است. از زمانهای بسیار دور در سطح گستردهای تحصیل و تدریس میشده است. نگاه کلان به فقه از زاویه طبقهبندی مصطلاحات، تنظیم مباحث، تقسیمات پیشینی و پسینی آن، ترسیم ابواب فقه و نحوه تقسیم مباحث آنها، بیان ارتباط فقه با علوم دیگر و جز آن موضوعی است که باید در فرمی از قبل طراحی شده با اصولی مشخص و قابل انعطاف، ترسیم و ارائه گردد. این تنظیم و ارائه را اصطلاحنامه بر عهده دارد که اگر با مستندات همراه شود؛ فوائد متنوعی را به صورت ارزش افزوده در فقه خواهد داشت.
معاون پژوهش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، افزود: اصطلاحنامه در حقیقت هویتی عینی، مختصر و نظام مند از منابع و مدارک (اشیاء اطلاعاتی مانند کتاب، مقاله، اشیاء صوتی و تصویری و...) موجود در یک حوزه معرفتی است لذا قبل از شروع هر اصطلاحنامه لازم است مدارک یا اشیاء اطلاعاتی آن حوزه، شناسایی شوند از این رو قبل از تدوین اصطلاحنامه فقه، منابعی که در این رشته تالیف شده اند در حد میسور شناسایی، و از نظر وزانت منابع در نزد متخصصان علم فقه، درجه بندی شدند. با توجه به این که منابع فقهی بسیار گسترده بودند؛ 500 عنوان از میان آنها برگزیده و پس از فهرستنویسی توصیفی، اصطلاحات و واژگان نمایه ای آنها استخراج گردید.
عضو شورای پژوهشی پژوهشکده مدیریت اطلاعات در مورد مرحله بندی این طرح گفت: طرح تدوین اصطلاحنامه فقه از سال 1378 آغاز و در مرحله اول بعضی از ابواب فقهی نظیر ودیعه، عاریه، مزارعه، مساقات و... که مختصر هم بودند در ذیل رده معاملات بالمعنی الاعم در دستور کار قرار گرفته و به تبع آن سایر ابواب معاملات تا سال 1384 با تصویب حدود 23000 اصطلاح فقهی پایان یافت. مرحله دوم طرح(رده عبادات بالمعنی الاعم) از سال 1384 تا سال 1389 ادامه یافت و با افزودن باقی بخشها اصطلاحنامه فقه در سال 1397منتشر شد.
منبع:تولید محتوای پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
11:461397/11/23تعداد بازدید: 583